Het ondersteuningssysteem voor Poolse innovaties moet worden verbeterd. "De markt zal de selectie van het project evalueren"

• Volgens Leszek Stypułkowski ontbreekt het de Poolse economie niet alleen aan kapitaal, maar ook aan mechanismen om innovatieve bedrijven in de groeifase te ondersteunen.
• Een lid van de raad van bestuur van Bank Gospodarstwa Krajowego wijst op een aantal lacunes in het innovatieondersteuningssysteem in Polen: het tekort aan kapitaal en wetenschap en de zogenoemde offtake. We hebben goede ideeën en producten, maar er zijn te weinig mensen die ze willen uitvoeren.
• We zien de interesse in innovatie toenemen, maar de moed ontbreekt nog. Hier zou de staat moeten helpen het risico te spreiden, bijvoorbeeld: door middel van garanties of financiering van de uitvoering. Dit zou ook een taak kunnen zijn voor een instelling als BGK, voegt Leszek Stypułkowski toe.

De premier kondigde aan dat innovaties de drijvende kracht achter de Poolse economische ontwikkeling zullen worden en dat 2025 een jaar van doorbraak zal zijn. Welke rol ziet BGK hierin voor zichzelf?

– Allereerst willen we onze rol in het mobiliseren van kapitaal voor innovatieve projecten vergroten. De Poolse ontwikkelingsbank opereert op het snijvlak van de publieke en de private sector. Dit geeft ons een uniek perspectief. In de context van uw vraag: we zien waar er hiaten zitten in het innovatieondersteuningssysteem en waar er potentieel is dat benut kan worden.

Het benutten van onderzoekspotentieel speelt ook een sleutelrol bij het opbouwen van een innovatieve economie. Voordat ik toetrad tot het bestuur van BGK, hield ik mij ruim 10 jaar bezig met wetenschappelijke parameterisatie. Ik probeer het innovatieondersteuningssysteem holistisch te bekijken. Ik moet toegeven dat er hier nog veel werk te doen is.

Het systeem dat Poolse innovaties ondersteunt, vereist een fundamentele verandering

Betekent dit dat het systeem momenteel faalt?

Om het botweg te zeggen: ja. Naar mijn mening vereist het systeem van steun aan Poolse innovaties een andere nadrukverdeling.

De Poolse economie beschikt niet alleen over een gebrek aan kapitaal, maar ook aan mechanismen om innovatieve bedrijven in de groeifase te ondersteunen. We hebben veel programma's voor startups, maar te weinig oplossingen voor bedrijven die hun activiteiten willen opschalen.

Welke maatregelen neemt u om dit te veranderen?

– Het ondersteunen van innovatieve bedrijven is een belangrijk onderdeel van de strategie van de bank voor 2025-2030. Wij zien potentie in de ontwikkeling van kapitaalinstrumenten en zijn ook van plan technologieclusters te creëren. Wij denken breed na over onze rol. Wij willen grote spelers met kapitaal in contact brengen met volwassen bedrijven die kunnen opschalen.

Maar zelfs het beste financiële instrument is nutteloos als er geen innovatie is. Biedt de Poolse wetenschap dit?

– We hebben een enorm intellectueel potentieel, maar helaas motiveerde het systeem voor de evaluatie van wetenschappers hen vooral om te publiceren en niet om oplossingen te implementeren. Dit moet veranderen. Innovatie zou echte waarde moeten opleveren: groei van het BBP en voordelen voor de belastingbetaler.

Noodzakelijke verandering in de structuur van subsidies en de methode van projectevaluatie

Wat betekent dit in de praktijk?

– Overheidsgelden zouden niet de publicaties moeten financieren, maar het praktische gebruik van onderzoeksresultaten. De laatste jaren hebben we geleerd dat geld een thuisland heeft en technologie een nationaliteit. Daarom moeten we ervoor zorgen dat Poolse innovaties de binnenlandse bedrijven bereiken.

Dat vereist een verandering in de structuur van subsidies en in de wijze waarop projecten worden beoordeeld. Tegenwoordig telt niet het marktpotentieel, maar de naleving van formele criteria.

Wat zou het doelmodel zijn?

– Zo zouden bijvoorbeeld particuliere investeerders betrokken moeten worden bij de beoordeling van onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten waarvoor subsidies worden aangevraagd. Zij hebben de ervaring, het kapitaal en de interesse om het idee om te zetten in een winstgevende onderneming. Hiermee voorkomen we verspilling van geld en het morele risico dat vaak gepaard gaat met de toekenning van overheidssubsidies.

Hierbij wordt de keuze van het project bepaald door de markt en niet door discretionaire beslissingen van instellingen.

Veel hiaten in het systeem ter ondersteuning van Poolse innovaties

En welke rol kan BGK spelen?

– We werken aan nieuwe methoden en financieringstrajecten waarbij de nadruk ligt op de ondersteuning van particuliere investeerders. Als particuliere investeerders besluiten het project te financieren, dan zullen wij als publieke investeerder de tweede zloty bijdragen. Op deze manier kunnen we het risico delen en de steun voor innovatieve initiatieven vergroten.

Klinkt goed, maar willen Poolse bedrijven innovaties implementeren?

– Dit is een andere lacune, na kapitaal en wetenschap, in het huidige systeem voor innovatieondersteuning. De zogenaamde offtake gap. We hebben goede ideeën en producten, maar er zijn te weinig mensen die ze willen uitvoeren . Grote spelers – onze kampioenen, zowel staatsbedrijven als particuliere bedrijven – hebben een zeer beperkte risicobereidheid, vooral als hun huidige bedrijfsmodel goed werkt.

Een voorbeeld is de Europese auto-industrie, die tijdens de jaren van welvaart investeringen in nieuwe technologieën verwaarloosde en… de revolutie van elektromobiliteit sliep. Nu blijkt dat het te laat is, want de markt wordt gedomineerd door Chinese fabrikanten en Tesla.

Als we willen dat 2025 daadwerkelijk een doorbraakjaar wordt, zoals premier Donald Tusk aankondigde , moeten we er allemaal aan meewerken. Niet alleen vernieuwers en ondersteunende instellingen, maar ook ondernemers. Het is noodzakelijk om de aanpak van Poolse bedrijven, vooral de grote spelers, te veranderen om hen te interesseren voor de implementatie van innovaties.

We zien de interesse in innovatie toenemen, maar de moed ontbreekt nog. Hier zou de staat moeten helpen het risico te spreiden, bijvoorbeeld: door middel van garanties of financiering van de uitvoering. Dit kan ook een taak zijn voor een instelling als BGK.

Het blijkt dat er in elke fase van het implementatieproces van innovatie nog veel werk te doen is…

– Dit is het perfecte moment om innovatie te stimuleren, omdat er enorme middelen op het spel staan. Ruim 140 miljard PLN – zoveel geld moet de Nationale Economische Bank van de KPO contracteren, waarvan ruim 90 miljard PLN voor de energietransitie. De vraag is dan ook: hoeveel innovatieve Poolse bedrijven zullen voortkomen uit deze transformatie? Hoeveel ervan kunnen geschaald worden?

Maar is het niet te laat? Op de markt voor groene technologie zijn de kaarten eigenlijk al gedeeld en hebben niet alleen Poolse maar ook Europese bedrijven het spel verloren. Het fotovoltaïsche segment wordt bijna volledig gedomineerd door Chinese entiteiten…

– Dat klopt, maar andere segmenten liggen nog open. Een voorbeeld hiervan zijn technologieën voor effectief energiebeheer, waar we al interessante Poolse oplossingen voor hebben. Het doel van alle instanties die grote infrastructuurinvesteringen doen, zou moeten zijn dat een zo groot mogelijk deel van de middelen uit het KPO (Nationaal Wederopbouwplan - noot van de redactie) in het land wordt besteed en dat de ontwikkeling van Poolse bedrijven, met name de innovatieve bedrijven, wordt ondersteund, die Pools technisch denken ontwikkelen.

We praten al jaren over een innovatieve economie, maar de effecten zijn gering, zoals het Draghi-rapport aantoont…

– Omdat we investeerden in onderzoek en prototypes, en de implementatie- en groeifase verwaarloosden. Nu willen we dit veranderen door een samenhangend, functionerend ecosysteem te bouwen en alle spelers erbij te betrekken: de wetenschap, investeerders en het bedrijfsleven.

Het idee voor een innovatieondersteuningsecosysteem is er, alle spelers in dit plan zijn opgesomd. Wat is dan de grootste uitdaging?

– Coördinatie.

En jij neemt deze taak op je?

- Bank Gospodarstwa Krajowego werkt samen met zowel het Poolse Ontwikkelingsfonds als PARP en PAIH. Eigenlijk is het opbouwen van het genoemde ecosysteem een ​​taak voor al deze instellingen. Wij willen knowhow aanbieden en op partnerschapsbasis samenwerken met alle instellingen binnen dit ecosysteem.

Zal dit plan echter niet in gevaar komen door de politieke dominantie in de besturen van deze instellingen? Na iedere verkiezing is er een personeelswisseling en vaak ook een verandering in de aanpak van projecten die door hun voorgangers zijn geïnitieerd. Het plan om een ​​nieuw ecosysteem te bouwen ter ondersteuning van innovatie zou op dezelfde manier kunnen eindigen…

In de huidige geopolitieke situatie twijfelt waarschijnlijk niemand er nog aan dat we ons eigen potentieel moeten opbouwen door middel van een innovatieve economie.

Het gaat om concurrentievermogen en het behoud van groei aan de ene kant en om meer veerkracht aan de andere kant. Natuurlijk kan een vaste aanstelling een obstakel zijn. Het kan zinvol zijn om te overwegen een monitoringsysteem in te voeren dat duidelijk laat zien waar innovatiegelden naartoe gaan, wat werkt en wat niet.

Bent u van plan een dergelijk toezichthoudend instituut op te richten?

– Persoonlijk steun ik een dergelijk initiatief en ik zou onze partners van ontwikkelingsinstellingen ervan overtuigen hetzelfde te doen. We hoeven niet onmiddellijk een nieuwe instelling op te richten. Alleen door de effectiviteit van innovatieondersteuning te monitoren, kunnen we spreken van een echt systeem en niet van een verzameling ongecoördineerde initiatieven.

Tot slot vraag ik mij af of de uitvoering van dit plan ons in staat zal stellen om de koplopers in de innovatierace bij te benen? Zullen we meer Poolse eenhoorns zien?

- In Polen hebben we al bedrijven die zich kunnen beroepen op de unicornstatus. Bedrijven als DocPlanner, Booksy en ElevenLabs bewijzen dat het kan. Wij hebben de potentie om meer van dit soort dingen te creëren.